Jirgen Habermas igra značajnu ulogu u evropskoj filozofiji i u načinu na koji je ona danas strukturisana. Rođen 1929, on je nesumnjivo najslušaniji evropski intelektualac svoje generacije, a njegov životni put je neodvojiv od puta koji je prešla Nemačka – najpre savezna, a zatim ponovo ujedinjena. Dva toma spisa, Parcours 1 i 2. kao i francuski prevod jedne biografije koja se pojavila 2014 omogućavaju nam da pratimo njegovu karijeru.
Ta biografija, uprkos ponekad hagiografskom tonu, pruža neophodne informacije za pozicioniranje evolucije habermasijanske misli – naglašene određenim tekstovima iz Parcoursa – u društvenim i političkim kontekstima koji određuju koliki je tada bio njen značaj. Neki elementi su u središtu pažnje: detinjstvo obeleženo nacizmom i ratom, studiranje koje se odvijalo u kontekstu vrlo umerene denacifikacije nemačkog univerziteta, sve teži i teži dijalog sa pokretima koji su bili učesnici pobuna iz 1960-tih, stalno osećanje nesigurnosti mlade savezne države, itd.
Tako, na primer, tekst iz 1971. godine sa Konferencije Kristijan-Gaus, kojim počinje Parcours1, označava Habermasovo udaljavanje od prve generacije Frankfurtske škole, one kojoj su pripadali Maks Horkhajmer i Teodor Adorno, i njihove kritike „buržoaskeˮ racionalnosti, to će reći one koja se koristi kao instrument dominacije, naročito putem legitimiteta koji ona daje nauci i tehnologiji, stavljenim u službu industrijske proizvodnje. Taj tekst predstavlja važan korak u njegovoj evoluciji. On se može čitati kao filozofski bilans nemačkog iskustva iz maja ’68. i Habermasovih refleksija o, po njegovom mišljenju, slepim ulicama, jedne društvene kritike postojećeg koja u ekonomiji vidi noseći horizont vrednosti. On zatim naglašava progresivnu dimenziju racionalnosti, ispitujući političke norme koje ona nosi. Ona, po njemu, podrazumeva poštovanje određenog broja formalnih pravila u bilo kojoj raspravi, naročito političkoj, potvrđujući svojim demokratskim karakterom i maksimizujući (…)
