Pretplata Donacije
sr | fr | en | +
Accéder au menu

OKVIR

Globalni lanci vrednosti

Počevši od pionirskih radova Gerija Gerefija i Migela Korcenijevica. analiza globalnih lanaca vrednosti (GLV) postala je ključ za razumevanje globalizacije. Ona objašnjava sve veću kompleksnost međunarodnih mreža proizvodnje, prostornu evoluciju proizvodnje i razliku u prisvajanju vrednosti među akterima duž samih lanaca (od osmišljanja i ekstrakcije do proizvodnje komponenti, sastavljanja i plasiranja finalnog proizvoda). Raspisana teorijska i empirijska literatura dokazala je postojanje „nove funkcionalne integracije globalne ekonomije“ i strukturnu moć koju multinacionalne kompanije imaju u oblikovanju nacionalnih ekonomija iz razloga hijerarhizovane interakcije između njih i njihovih lokalnih dobavljača i podizvođača.

Institucije, poput Svetske trgovinske organizacije (STO) i Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj (Organisation for Economic Co-operation and Development – OECD) ubrzo su uvidele korisnost ovog pristupa koji omogućuje najprecizniju procenu međunarodnih trgovinskih bilansa praveći distinkciju u izvozu između proizvoda koji su proizvedeni u državi i onih čiji su delovi prethodno uvezeni. Bruto trgovinski podaci mogu zavarati: kada se vrednost uvezenih dobara – uključujući vrednosti prava na intelektualnu svojinu koja su ugrađena u proizvode – oduzme od totalne vrednosti finalnih kineskih izvoznih proizvoda, američki bilateralni deficit postaje značajno manji (čak do 40% za određene godine). Paradigmatični i najistraženiji slučaj tiče se Eplovih (Apple) proizvoda, čije komponente (uključujući i sirovine) dostavlja preko dvesta dobavljača iz više desetina zemalja. Epl, koji osmišlja proizvode i poseduje prava intelektualne svojine, prisvaja oko polovine ukupne vrednosti finalnog proizvoda, dok pogoni za sastavljanje u Kini prisvajaju samo 2%.

U ovom slučaju, kao i u mnogim drugim, trgovinski rat koji su SAD pokrenule odraziće se na sva posrednička preduzeća u brojnim državama (Južnoj Koreji, Tajvanu, Maleziji, Japanu, itd), podstičući ih da (…)

Obim celog teksta : 322 reči.

Ovaj tekst je rezervisan za pretplatnike

Izaberite svoju formulu pretplate i kreirajte svoj profil
Pretplati se
Pretplaćeni ste? Konektujte se kako biste pristupili tekstovima online
Identifikujte se

LMD

PREVOD: Pavle Ilić

Podeli ovaj tekst