Pretplata Donacije
sr | fr | en | +
Accéder au menu

IDEJE

Aktuelnost samoupravljanja

Reformulacija revolucionarnog socijalističkog projekta: to je bio jedan od velikih ciljeva za Kornelijusa Kastorijadisa (1922—1997), filozofa, ekonomistu Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD), kao i psihoanalitičara, čija misao i dan-danas nailazi na publiku. Nakon što je 1946. godine došao iz Grčke u Francusku na doktorske studije filozofije, on je sa Klodom Leforom dve godine kasnije osnovao pokret Socijalizam ili varvarstvo, a potom i istoimeni časopis. Obojica su raskrstila sa francuskom sekcijom IV internacionale (trockista) zbog neslaganja oko pitanja prirode Sovjetskog Saveza, koji su smatrali još jednim oblikom kapitalizma. To je bila osnova Kastorijadisove političke misli: on je tvrdio da na Istoku, kao i na Zapadu, postoji kapitalističko društvo zasnovano na podeli između upravljača i izvršitelja. U tom smislu, prema njegovom mišljenju, radnici i radnice u istoj meri su reifikovani (postvareni) kroz sovjetsku birokratiju (totalni birokratski kapitalizam) kao i kroz zapadni menadžment (fragmentisani birokratski kapitalizam). Radi se, dakle, o izvlačenju lekcija istorijskih borbi, kao i višestrukog i neformalnog otpora radničke klase na radnom mestu, te prepoznavanju iskustava autonomije. Mađarski ustanak iz 1956. godine, tokom kog su pobunjenici i pobunjenice osnovali sopstvene institucije — radničke savete — potvrdio je pozicije ove grupe.

Razmišljanje o autonomiji bilo je centralno za Kastorijadisa. Iako je celog života tvrdio za sebe da je revolucionar, na kraju se delimično odrekao pozicija Socijalizma ili varvarstva i odbacio je marksizam, posmatrajući istoriju kao proces samoostvarenja, „čovekova istorija sama se stvara“, ona nije „proizvod svemoguće tehnološke evolucije“, koja je „neobjašnjivo progresivna i čudesno sigurna u dolazak komunističke budućnosti čovečanstva“. Polazeći od kritike staljinističke birokratije i uviđanja kreativne moći radničkog pokreta, Kastorijadis radi na tome da definiše politiku kao borbu za promenu (…)

Obim celog teksta : 614 reči.

Ovaj tekst je rezervisan za pretplatnike

Izaberite svoju formulu pretplate i kreirajte svoj profil
Pretplati se
Pretplaćeni ste? Konektujte se kako biste pristupili tekstovima online
Identifikujte se

Conversion depuis LMDRS-2020-11.xml#14

Frederik Toma

PREVOD: Pavle Ilić

Podeli ovaj tekst