Autori poput Danijela Goldhagena pokušali su da objasne nacizam kao isključivo nemačku antisemitsku perverziju; neki drugi, kao što je Ernest Nolte, očigledno apologetski nastrojeni, govorili su o „azijatskom“ ponašanju i imitiranju boljševika. A šta ako nacistički rasizam i antisemitizam, kao što je veoma rano primetila Hana Arent, vuku korene sa zapada ili su čak rodom iz Severne Amerike? Treba reći da u omiljenu lektiru osnivača Trećeg rajha spada knjiga tipičnog predstavnika američkog društvenog karaktera Henrija Forda. Osim toga, uticaj američkih naučnih doktrina i sudske i političke rasističke prakse na slične tokove u Nemačkoj nije bio beznačajan.
Ova američka veza počinje već od duge tradicije pravnog definisanja rase – što je fasciniralo nacistički pokret još u njegovim začecima. Naime, zbog istorijskih razloga poput viševekovnog neprekinutog ropstva crnaca, SAD su jedinstven primer gde jedna država sprovodi, na svojoj teritoriji, zvaničnu rasističku klasifikaciju kao osnov za dobijanje građanskih prava.
Bilo da je reč o tome što se već tri i po veka „belačkosti“ i „crnačkosti“ definišu kao pravna kategorija, bez obzira na njihovu nestabilnost, bilo da je reč o imigracionim politikama kojima je sam Hitler zavideo već od 1920-ih godina, ili o prinudnoj sterilizaciji u određenim državama koja se praktikovala nekoliko decenija pre porasta nacizma u Nemačkoj, američka veza predstavlja povlašćen prostor, mada svakako ne i jedini, za promišljanje o sasvim modernim izvorima nacizma, o nepriznatoj povezanosti istog s određenim političkim praksama zapadnih društava (uključujući i demokratska).
Institucionalizacija prinudne sterilizacije
Sastavni deo današnje vodeće kulturne politike SAD je osuda antisemitizma i genocida nad Jevrejima. Tim bolje. Međutim, prisutna je neprijatna tišina o vezama, o sklonostima i o odnosima važnih ličnosti ekonomske i naučne elite ove zemlje sa nacističkom Nemačkom. Tek su se u poslednjih nekoliko godina pojavile knjige koje se direktno bave ovim škakljivim pitanjima. Dva takva dela su vredna naše pažnje: Nacistička veza (The Nazi Connection) Stefana Kila i Američka Osovina (The American Axis) Maksa Valasa. Kil je nemački naučnik koji je istraživao u Sjedinjenim Državama, a Valas je američki novinar koji već godinama živi u Kanadi.
„Postoji država u kojoj se vide začeci jednog boljeg shvatanja građanstva“, pisao je Hitler 1924. Mislio je na napore koje su Sjedinjene Države ulagale da održe „nadmoć nordijskih korena“, kao i na politike vezane za imigraciju i naturalizaciju. Projekat „rasne higijene“ koji je razvio u Mein Kampf-u modelovan je prema Immigration Restriction Act (Zakon o ograničavanju imigracije, 1924), kojim se zabranio ulazak u Sjedinjene Države obolelima od hroničnih bolesti i migrantima iz južne i istočne Evrope. Kada su 1933. nacisti uveli program „pospešivanja“ stanovništva putem prinudne sterilizacije i zakonskim ograničenjima za sklapanje brakova, nacisti su se direktno inspirisali Amerikom, gde je već nekoliko decenija više država praktikovalo sterilizaciju „manjkavih“, što je Vrhovni sud zabranio 1927.
Izvanredna Kilova studija prati ovo mračno srodstvo kroz proučavanje tesnih veza između američkih i nemačkih eugenista između dva rata, prenosa naučnih ideja i sudskih i medicinskih praksi. Zasnovana na obimnoj dokumentaciji i rigoroznom pristupu, glavna autorova teza je da su sistematska i neprekidna podrška američkih eugenista njihovim nemačkim kolegama, sve do ulaska SAD u Drugi svetski rat, te njihovo odobravanje nacističke rasne politike značajno doprineli davanju naučnog legitimiteta Hitlerovoj rasističkoj državi.
Suprotno velikom broju vodećih istoriografa, Kil pokazuje da američki eugenisti, zaneseni nacističkom retorikom rasne higijene, nisu predstavljali tek šačicu ekstremista i marginalaca, već je u pitanju veća grupa naučnika čiji se entuzijazam nije primirio ni kad je retorika postala realnost. Kroz proučavanje mutacija odnosa između ove dve naučne zajednice, nemački istoričar i sociolog prikazao je kako je na pobornike rasne higijene višestrano uticao „napredak“ američke eugenike – pogotovo efikasnost imigracione politike koja je „kombinovala etničku i eugenističku selekciju“ – kao i uspeh američkog eugenističkog pokreta da se usvoji zakon o prinudnoj sterilizaciji.
Dok su socijalni radnici i organi javnog zdravlja Vajmarske Republike pazili kako da smanje troškove socijalne zaštite, stručnjaci za rasnu higijenu ugledali su se na prinudnu sterilizaciju koja se sprovodila u nekoliko američkih država kako bi uštedeli na brizi o „manjkavima“. Svi medicinski naučni radovi iz tog perioda neprestano daju SAD kao primer prve države koja je institucionalizovala prinudnu sterilizaciju. Američka eugenika uživala je avangardni status zahvaljujući prisustvu crnaca, što je „dosta rano nateralo belu (...)
