Pretplata Donacije
sr | fr | en | +
Accéder au menu

KNJIŽEVNOST

Krimi istrage u Koreji

JPEG - 557.4 kio
@Ji Seongkwang

Promotivni natpis na knjizi glasio je ovako: „Koreja, nova prestonica krimića”. Ovaj natpis se nalazi na naslovnoj strani Kim Un-Suovog romana Vrela krv (Hot Blood), koji su prigrlili i publika i kritičari. Natpis je, naravno, igrao ulogu reklame, ali je i sugerisao postojanje nekakvog jasno prepoznatljivog žanra, specifičnog za Južnu Koreju. „Nije to baš tako”, kaže Filip Pikje, osnivač istoimene izdavačke kuće, pionira u objavljivanju azijskih književnih dela. „Istina je da postoji svojevrstan crni trend u korejskom romanu, mračni zapleti sa tragičnim krajem. Ali to nisu, u strogom smislu reču, kriminalistički romani, nego su pre knjige koje izražavaju i pokušavaju da objasne ogroman strah usled pritiska života u Koreji. Mi to nazivamo ’krimi romanima’, budući da postoji očigledan uticaj ovog zapadnog žanra. Ali to je pre svega trend prikazivanja društva.”

Izdavačka kuća Matine calme, koja pripada grupi Bourgois i koju je osnovao Pjer Bizju u januaru 2020, prigrlila je ovaj trend. Bizju je na svojoj prethodnoj funkciji urednika u idavačkoj kući Serpent à plumes bio zadužen za prevođenje dvoje popularnih autora: Kim Un-Sua (The Plotters) i Đang Ju-Đang (The Good Son). Oboje su u Francuskoj bili upoređivani sa skandinavskim kriminalističkim romanima, pri čemu je Kim Un-Su, zbog naglašene atmosferičnosti svojih romana, čak nazivan „korejskim Heningom Mankelom”… Međutim, njihovi romani nisu objavljeni u okviru kolekcije krimi romana. Da li su oni možda tek vidljivi vrh ledenog brega? Bizju je zaigrao na tu kartu. Tokom četiri godine, objavio je dvadesetak naslova, sve do zatvaranja izdavačke kuće odlukom grupe Bourgois, kojom od 2019. upravlja Olivije Miteran. I u svetu filma došlo je do povezivanja krimića sa Korejom: od policijskih filmova (The chaser, Na Hung-Đina iz 2008, I Saw the Devil, Kim Đi-Una iz 2010, Sećanja na ubistvo, Bong Džun-Hoa iz 2003...) do izrazito mračnog Parazita, reditelja Bong Džun-Hoa, koji je, pored brojnih drugih nagrada, osvojio i Zlatnu palmu na Kanskom festivalu 2019. godine. „Postoji taj specifični korejski pečat”, objašnjava ovaj izdavač. „Pristup je često vrlo filmski i nije slučajno što je korejski film osvojio toliko ljudi. Autori vole da pišu scene: scene u restoranu, scene tuče, scene raskida... Vole da razrađuju likove, stvarajući jake i verodostojne sporedne uloge. Zapleti su ponekad manje razrađeni. Korejska kultura je okrenuta istorijskoj analizi i poeziji, mnogo više nego rešavanju misterija, i tamošnji čitaoci u tom pogledu verovatno nemaju ista očekivanja kao mi ovde. Ali i ove eventualne slabosti doprinose egzotici.

Kriminalistička fikcija se rađa nakon rata, dok je zemlja bila pod američkom okupacijom. „Bili su to kiosk-romani, često obeleženi temom okupacije i bez veće književene vrednosti, čak veoma loši”, nastavlja Bizju. „Zatim se pojavila struja inspirisana zapadnim junacima: Arsenon Lupenom, Šerlokom Holmsom, Agatom Kristi... Taj je trend ostao na marginama, bez veće originalnosti, više je predstavljao stilsku vežbu nego istinsko stvaralaštvo. Zatim se pojavio prvi autor koji je preokrenuo očekivanja : Kim Jong-Ha.” Sa knjigama kao što su Pravo na samouništenje ( I Have the Right to Destroy Myself), Šta se dogodilo sa čovekom zaglavljenim u liftu? (Whatever Happened to the Guy Stuck in the Elevator?) ili Čujem tvoj glas (I Hear Your Voice), Kim Jong-Ha postaje prvi autor koji istražuje urbano okruženje i obrađuje teme koje su do tada bile slabo obrađivane: otuđenje, krah komunikacije, invaziju digitalizacije, (…)

Obim celog teksta : 1 814 reči.

Ovaj tekst je rezervisan za pretplatnike

Izaberite svoju formulu pretplate i kreirajte svoj profil
Pretplati se
Pretplaćeni ste? Konektujte se kako biste pristupili tekstovima online
Identifikujte se

Ibert Prolonžo

PREVOD: Tanja Gavrilović

Podeli ovaj tekst